ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Συμμετείχα χτες για ένα διάστημα ακροθιγώς σε μια συζήτηση που έγινε σε μια “λέσχη φιλίας”. Παρεμπιπτόντως να πω ότι αυτή η λέσχη είναι μια πολύ καλή ιδέα που ξεκίνησε από το "Κόκκινο 105.5" και τον γνωστό δημοσιογράφο Στέλιο Ελληνιάδη και που δεν έμεινε σκέτος λόγος αλλά έγινε και πράξη.

Επανέρχομαι στο θέμα. Μετά από διάφορα λογοτεχνικά ζητήματα, που εγώ δεν τα παρακολούθησα γιατί δεν ήμουν από την αρχή, και όταν πια χαλάρωσαν όλοι, γύρισε η κουβέντα στην πολιτική και στο αν θα ήταν χρήσιμο να διοργανωθεί από τη λέσχη μια πιο πλατεία συζήτηση, ανοιχτή στον κόσμο, με επίκληση και ειδικών οικονομολόγων και πολιτικών, με θέμα “ευρώ η δραχμή”. Πολύ γρήγορα όμως το θέμα άλλαξε κι έγινε “δημοκρατία” σκέτα νέτα. Και ο δρόμος αυτής μετάλλαξης έχει μεγάλη σημασία και πιάνει ακριβώς το σημείο που θέλω να σημειώσω εδώ.

Ξέρετε, όλοι έχουμε κουραστεί από τον αργό θάνατο στον οποίο μας έχει καταδικάσει μια κυβέρνηση ξένων συμφερόντων που ακολουθεί τις διαταγές της γερμανικής κυβέρνησης χωρίς να μπορεί να πει το παραμικρό “όχι”, ακόμα και όταν βλέπει ότι αυτό που της ζητείται είναι αντιφατικό ως προς τον διακηρυγμένο στόχο του προγράμματος που υποτίθεται ότι υπηρετεί. Κι όλοι κοιτούν αν στην τσέπη τους έχουν αρκετό νόμισμα για να πάρουν τα βασικά στο σούπερ μάρκετ, να ανταποκριθούν σε υποχρεώσεις που έχουν επικρεμάμενη την απειλή διώξεων ή κατασχέσεων αν δεν πληρωθούν και να βρουν, ίσως, ένα μικρό περίσσευμα για μια στοιχειώδη διασκέδαση. Κανείς δεν νοιάζεται αν αυτό το νόμισμα θα είναι η δραχμή ή το ευρώ ή το δολάριο. Αν κάποιος εξασφάλιζε ότι με τη δραχμή θα τα έβγαζαν οι πολίτες καλύτερα πέρα, θα έτρεχαν όλοι προς αυτήν κι αν μας έπειθε κάποιος ότι με το ευρώ θα μπορούσαμε να ανακόψουμε την κατηφόρα, θα ήταν αναφανδόν όλοι με το ευρώ. Όμως κανείς δεν ξέρει τι, πραγματικά, θα συμβεί είτε με το ένα είτε με το άλλο νόμισμα. Και είναι καιρός να το μάθει … κανείς δεν αμφισβητεί ότι αυτό είναι πια μια αδήριτη ανάγκη.

Εγείρεται όμως το ερώτημα:  και  ... ποιος θα μας το πει;

 ο Άδωνις κραυγάζων, ο Σταθάκης χρησμοδοτών, ο Παπαδημητρίου ή ο Λαπαβίτσας; Θα μας το πουν ο Βενιζέλος ή ο Τσίπρας, ο Μηλιός ή ο Αλογοσκούφης; Και ποιος έχει αρκετή αξιοπιστία ώστε να μας προσφέρει τη σιγουριά τη γνώσης; Κάποιοι έχουν σίγουρα κακές προθέσεις και κάποιες καλές, δεν ταυτίζεται εδώ όμως το ήθος με τη γνώση. Οι οικονομολόγοι του Σύριζα δεν είναι λαμόγια και αναζητούν την καλύτερη λύση για τον λαό, αυτό όμως δεν εξασφαλίζει ότι δεν θα μας οδηγήσουν –χωρίς να το θέλουν- σε ένα χορό του Ζαλόγγου. Κι οι οικονομικοί αναλυτές που στηρίζουν την κυβέρνηση είναι στη μεγίστη πλειοψηφία τους πουλημένα κορμιά ή ψυχροί εκτελεστές λαών και ανθρώπων, αυτό όμως δεν συνεπάγεται απ’ ευθείας ότι έχουν άδικο στην συνταγή που προτείνουν. Δεν ταυτίζεται η ορθότητα της γνώμης με το ήθος. Επομένως;

Επομένως πρέπει να μάθουμε. Γιατί αλλιώς θα ψηφίσουμε ευρώ ή δραχμή με μόνα κριτήρια την ηθική απαξίωση ή την ανήθικη αξίωση αυτών που προτείνουν, το μίσος ή την αγάπη γι αυτούς που θα το υφίστανται, τον φόβο ή την αψηφισιά, την υποταγή ή την ασωτία, κριτήρια που, γενικώς, δεν οδηγούν με ασφάλεια σε ψύχραιμες αποφάσεις και σωστές λύσεις.

Και πως θα μάθουμε; Ακούγοντάς τους όλους. 

Όχι με κραυγές από τα τηλεοπτικά παράθυρα αλλά με (σωστό) εσωκομματικό διάλογο στα κόμματα, με (σωστές) ανοιχτές συζητήσεις στην κοινωνία, με ελεύθερη διατύπωση των απόψεων και με τη δημοσιοποίησή τους όχι με βάση την συμφωνία ή μη με αυτές, όχι δηλαδή με σκοπιμότητες αλλά με βάση την επιθυμία να διαχυθεί η γνώση και να γίνει ουσιαστικός διάλογος που θα δώσει την ευκαιρία να εξαχθούν σωστά συμπεράσματα. 

Μα τότε θέλουμε δημοκρατία, γιατί αυτά όλα είναι δημοκρατία. Η γνώση και κατόπιν η ελεύθερη έκφραση της βούλησης όλου του λαού και όχι κάποιων ολίγων αντιπροσώπων του.

Γι αυτό και το αίτημα να συζητηθεί δημόσια το θέμα “ευρώ ή δραχμή” μετατράπηκε πολύ σύντομα στη συζήτηση για το πως θα απαιτήσουμε και θα αποκτήσουμε δημοκρατία παντού, στο εσωτερικό των παρατάξεων, στα μέσα ενημέρωσης, στην κοινωνία. Γιατί δημοκρατία δεν είναι να ψηφίζει ο μη ενημερωμένος πολίτης κάθε τέσσερα χρόνια με άλλα κριτήρια και επί τέσσερα χρόνια ένας αντιπρόσωπός του (ένας για κάθε τριάντα περίπου χιλιάδες πολιτών) να παίρνει αποφάσεις σε θέματα που κανείς δεν γνώριζε ότι θα τεθούν και για τα οποία ο ψηφοφόρος του εκπροσώπου δεν έχει ούτε και θα αποκτήσει ποτέ ιδέα. 

Δημοκρατία ουσιαστική (με ελευθερία, όχι αποκλεισμούς και καθολική ψηφοφορία) μας χρειάζεται και τότε το δίλημμα ευρώ ή δραχμή που σήμερα είναι κυρίαρχο όπως και άλλα παρόμοια διλήμματα θα μπορούν να τίθενται και να βασανίζονται και να αποφασίζονται χωρίς φόβο και χωρίς πάθος.